Grandmaster Puzzles Sezon 2 Aboneliği

Grandmaster Puzzles 2012 yılında kurulan ve o günden bu yana binlerce zeka oyunu hazırlayıp, bunu çözerlere sunan bir şirket. Geçtiğimiz Ekim ayında, Kanada’da 16’ıncı Dünya Sudoku Şampiyonası ve 30’uncu Dünya Zeka Oyunları Şampiyonası’nı da organize etmiş bir yapı. Şampiyona sonrasında New York Times haberine buradan ulaşabilirsiniz.

GMPuzzles 2023 yılında bir abonelik sistemine başladı. Bu yazının konusu da bu abonelik sistemi ve 5 Şubat’ta başlayacak olan Sezon 2’yle ilgili bilgi vermektir.

Neden Abone Olmalıyım?

• GMPuzzles ekibi, dünyanın zeka oyunları alanında en yetkin ve başarılı isimlerinden oluşmaktadır. Thomas Snyder (Kurucu) 3 defa Dünya Sudoku Şampiyonu, 1 kez de Dünya Zeka Oyunları Şampiyonu ve 2023 WSPC‘nin organizatörlerinden biridir. Serkan Yürekli (Genel Yayın Yönetmeni), Dünya Zeka Oyunları Federasyonu Komite Üyesi, yüzlerce zeka oyununun mucidi, onlarca zeka oyunları kitabının yazarı ve 2023 WSPC’nin organizatörlerinden biridir. Bu isimlerin yanında Grant Fikes, Prasanna Seshadri, Murat Can Tonta, JinHoo Ahn, Ashish Kumar, Takeya Saikachi, Tom Collyer, Palmer Mebane gibi içinde dünya şampiyonları olan, ülkesinin zeka oyunları alanında önemli temsilcilerinden olan insanlar yer almaktadır.
• Öğrenciyseniz, öğretmenseniz ya da bir şekilde bulmaca çözmeyi seviyorsanız GMPuzzles Sezonları tam size göre. İster çıktı alarak çözün, ister online olarak; ister bir hafta sonunda tamamını çözün, ister arkadaşınızla yarışarak… GMPuzzles tüm bunları bir sezonda sizin için sağlıyor.
• Bir sezon’da 12 hafta, her haftada en az 13 zeka oyunu(puzzle), toplamda bir sezonda en az 175 zeka oyunu yayınlanır. Bir günde iki puzzle paylaşılır abonelerle. Bunlar aynı türdedir, ilk paylaşılan çok kolay-kolay seviyesindeyken, diğeri günün zorluğunu yansıtır. GMPuzzles’ta bulmacalar pazartesiden cumartesiye kadar zorlukları artacak şekilde yayınlanırlar. Ama her gün iki bulmaca yayınlandığı için, her gün ilk bulmaca mutlaka çok kolay ve kolay seviyesinde olur. Aşağıda iki tane örnek, pazartesi günü için verilmiştir:
  1. TomTom: https://www.gmpuzzles.com/blog/2024/01/tomtom-by-serkan-yurekli-2/
  2. TomTom: https://www.gmpuzzles.com/blog/2024/01/tomtom-by-murat-can-tonta-12/
• Puzzlelar sadece PDF hâlinde yayınlanmazlar. Ayrıca her puzzle, “solve online” şekliyle de yayınlanır. Böylece çözer ister çıktı alarak çözebilir, isterse Penpa linkiyle verilmiş, online çözme aparatıyla çözebilir. Bunun birçok faydası var, ki örneğin onlardan biri, zeka oyunu öğreten öğretmenlerin bu içeriği derslerinde, sınıf ortamında ya da online eğitimlerinde kullanabileceğidir. Aşağıda, yukarıda verilen iki tane TomTom sorunusunun Penpa linkleri verilmiştir:
  1. TomTom by Serkan Yürekli
  2. TomTom by Murat Can Tonta
• Puzzlelar bazen yeni çözerler için zor olabilir. Çözer, yazarın sorunun içine yerleştirdiği çözüm yolunu bulamayabilir. İşte bu tür durumlarda çözere yardımcı olmak için GMPuzzles olarak, her bulmaca için bir “çözüm animasyonu” da yayınlıyoruz. Bu her bulmaca paylaşımında “solving animation” ismiyle yer almaktadır. Buraya tıklayarak, Murat Can Tonta’nın TomTom oyununun çözüm animasyonuna ulaşabilirsiniz.
• Yayınlanan her bulmaca çözümüyle birlikte yayınlanır. Bu PDF olarak eklenmiştir. Yani çözer, her bulmacanın soru ve çözüm hâllerinin PDF’ine de sahiptir. Buraya tıklayarak, Murat Can Tonta’nın TomTom sorusunun çözüm PDF’ine ulaşabilirsiniz.
• Ayrıca, abonelere özel bir Discord platformu mevcuttur. Bu sayede aboneler, soru çözümlerinde çözüm sürelerini ya da yorumlarını diğer çözerlerle, yahut GMPuzzles ekibiyle paylaşabilirler. Şu anda Sezon 2’nin Tanıtım Haftası’ndayız. Bu link ise, bu tanıtım haftası için Discord linki.
• Paylaşımlarda ve Discord’da dil İngilizce’dir. Ama Google Translate gibi, DeepL vb. bir çok uygulama sayesinde, artık İngilizce bilmeseniz de, içeriği kolayca anlayabilirsiniz.
• Pazar günleri GMPuzzles için özel günlerdir. Pazar bulmacası diğer bulmacalardan farklı olarak yer alır. Bu, yeni bir bulmaca türünün tanıtımı olabilir, dev bir puzzle olabilir, birden fazla bulmacanın birleşiminden oluşan bir bulmaca olabilir, define avı (puzzle hunt) şeklinde bir bulmaca olabilir, ekstra zorluk (Sunday Stumper) seviyesinde bir bulmaca olabilir.
• Bütün bunlar ve şimdi sayamadığım (tek çözümlülük, estetik vb) her şey, bir sezon boyunca, bir çözer için sadece 10 Dolar. Abonelik ücreti GMPuzzles’ta 12 Dolar, ama Şubat ayı sonuna kadar bu miktar 10 Dolar olacak. 31 Ocak itibariyle, 10 Dolar’ın Türk Lirası karşılığı yaklaşık 303.62 TL.

Nasıl Abone Olabilirim?

1. İlk yapılması gereken, ilgili sayfaya gidip, Sezon 2 Üyeliğini satın almak. Bunu, BURAYA TIKLAYARAK yapabilirsiniz.
2. Satın alma işlemini gerçekleştirdiğinizde GMPuzzles size bir mail gönderecek. Bu mail, satın alma işleminden sonra GMPuzzles.com’a nasıl üye girişi yapacağınızı, nasıl Discord’a eklemlenebileceğinizi anlatan bir mail olacak. Dil İngilizce olacağı için, bu mailde yer alan açıklamalar İngilizce olacak. Lakin, her ne kadar teknolojik gelişmeler artık dil bariyerlerini kaldırmış olsa da, buraya tıklayarak abone olduktan sonra yapacaklarınızı içeren yönergelerin Türkçesine ulaşabilirsiniz.

Sezon 2 Çok Güzel, Önceki Sezon’a Nasıl Ulaşabilirim?

Bu da GMPuzzles’ın sunduğu imkânlardan bir tanesi. Önceki sezonu kaçırmış olsanız da, kaçırdığınız sezonların içeriğini satın alabiliyorsunuz. Dahası geçmiş sezonu $10’a değil $8’a satın alabilirsiniz. Yapmanız gereken Season 1 linkine tıklamak ve açılan sayfada satın alma işlemini gerçekleştirmek. İşlem tamamlandığında Sezon 1’de yayınlanan 175+ puzzle’a erişim sağlayabileceksiniz. Ama tabii bulmacalar önceden yayınlandığı için, Discord’taki aktif bulmaca yorumlarına dahil olamayacaksınız.

Araf E-book

Recently we released an ebook on Grandmaster Puzzles store, that was a region division kind of book with 50 hand-crafted puzzles.

Araf comes from Japan like many well-known puzzles. If you’d like to hear more about that please click the link.

This year as the Grandmaster Puzzles team, our target is to release at least 12 puzzle books throughout the year, simply one book is for each month. Araf is the first book of 2021.

I wrote many books in Turkey and abroad, I think the number of my books is now over 40. I can easily claim that Araf is to be placed in my top 5 books.

Some details:

Author: Serkan Yurekli

Edited by: Thomas Snyder

Publisher: Grandmaster Puzzles

Page: 39

Number of puzzles: 50 (38 Standard Araf puzzles, 12 Variations, including one giant puzzle)

Variation 1: Araf (Line) – new type

Variation 2: Araf (Different Neighbors)

Variation 3: Araf (Skyscrapers) – new type

All puzzles have a unique solution that can be reached by following logical steps and also all puzzles have a unique title.

If you’d like to see some of my past Araf puzzles, please click.

If you are new with Araf puzzles, I suggest watching the solving video made by Thomas Snyder. Also attached below.

You can find the puzzle which Thomas solves in here: 

Now Turkish…

Evet güzel insanlar, yaptığım son kitaplardan bir tanesi. Araf bir Japon türü, yıllar evvel köşede kıyıda kalmış olarak buldum, puzzle alemine dahil ettiğim hazırlayarak; ki az çok şurada bahsetmişim.

Kitap, şimdiye kadar hazırladıklarım arasında sivriliyor ve kolaylıkla söyleyebilirim ki ilk beş arasına girer. 40’tan fazla kitap yaptığım düşünülürse de, ne kadar sağlam bir arkadaş olduğu ortada aslında.

Araf basit bir bölgeleme oyunu. Bütün diyagramı bölgelere ayırıyorsunuz, her bölgede iki tane sayı kalıyor ve bölgenin büyüklüğü bu iki sayı arasındaki bir değerde olmalı. Hazırlaması zor; ama çözmesi bir o kadar kolay ve eğlenceli bir tür.

Kitapla ilgili detayları ve linkleri yukarıda verdim; ama size Store linkini vereyim satın almak isteyenler için. Ayrıca Araf’la daha önceden karşılaşmadıysanız ve nasıl çözülür diye merak ediyorsanız, yukarıda bir tane video paylaştım. O videoda Thomas, bizim GMP’de yayınladığımız Araf’lardan bir tanesini çözüyor. Zaten oyunun linki de mevcut; ki zaten 2021 itibariyle online olarak da çözülebiliyor oyunlar.

Kitapta toplamda 50 tane Araf bulmacası var, bunlardan 38 tanesi klasik kurallarla çözülen oyunlar, geriye kalan 12 tane ise türev; yani birkaç kuralın eklenmesiyle oluşmuş olanlar.

Esenilekalın

Star Battle E-Book

Gördüğüm en iyi kitaplardan bir tanesi.

Şu fani hayatımda 60’a yakın kitap yazdım/yaptım; editörlüğünü yaptığım kitapların sayısını hatırlamıyorum bile. Hoş elimden geldiğince kayıt altında tutmaya çalışıyorum; çok ama, baya çok hem de.

Aslında bugün yeni bir kitap üzerinde çalışıyorum: Araf. Önümüzdeki hafta çözerlerle buluşacak. Biraz ara vereyim de, bari önceki haftalarda yayınladığımız Star Battle kitabı hakkında yazayım dedim.

Biliyorsunuz, GrandMaster Puzzles’ta el yapımı oyunlar yayınlıyoruz. Sadece el yapımı değil elbet bunlar, bir de bunları bir temayla paylaşıyoruz. Tema dediğimiz şey, aynı “Altın Oran” gibi, şeylerin daha güzel şeyler olarak görünmesini sağlıyor.

Normalde, zeka oyunları alanında bunu yapabilen çokça tasarımcı yoktur, çünkü zor ve zahmetlidir. Ama, Amerikan Crossword geleneğinden gelen insanlar, özellikle tema olayına alışık ve bir noktada bunu “puzzle” dediğimiz şeyle birleştirdiler. Zaten GMP de bu aktivitenin sonuçlarından bir tanesi. Buradan nereye geleceğim, okuyucu çok da darlamak istemem. Sadede geleyim, Star Battle gibi türler; ki siz onu Yıldız Savaşları olarak biliyorsunuz, tema ile hazırlanması zor oyunlardır. Sebebi de, ana element bölgeler olduğu için, anlamlı bir tema elde edebilmeniz için sürekli bölgelerin üzerinde çalışmanızı gerektirir. 20 yıla yakın bir tasarımcılık geçmişi olan benim için bile meşakkatli bir uğraş Yıldız Savaşları’nı bir tema ile hazırlamak. Ama işte kitabın yazarı bunu inanılmaz bir şekilde gerçekleştirdi. Yazardan ve kitabın içeriğinden bahsetmeden önce, kitabı nereden alabileceğiniz vb. ile ilgili bilgileri aşağıda vereyim.

Yazar: JinHoo Ahn

Baskı: PDF, e-book

Fiyatı: 4,5 Dolar

Satış Yeri: GrandMaster Puzzles Store

Kitapta toplamda 50 oyun var, hatta en son oyun 30×30 ebatında devasa bir şey. Bunlardan 35 tanesi klasik Yıldız Savaşları, 15 tanesi ise Yıldız Savaşları’nın bazı türevleri, yani çeşitleri. Bunlar nedir diye merak ediyorsanız, örneğin GMP’de yayınladığımız oyunlardan bir tanesini aşağıda verebilirim. Oyun JinHoo tarafından hazırlandı, aslına bakarsanız, kitapta kendisine yer bulamayan oyunlardan bir tanesiydi. Yer bulamamasının sebebi de, yeterli sayıda elimizde mevcuttu, artan arkadaşı da sitede kullandık. Güzeldi, hatta ilk defa yer aldığı için de Thomas Snyder tarafından bir anlatım videosu da yapıldı.

Oyunu burada görebilirsiniz: Star Wars by JinHoo Ahn

Ya da ben tıklamam kardeşim diyorsanız, hemen aşağıdaki oyun derim size:

Kitapta da türev olarak yer alan bu oyun türünün kuralları basit: Normal Yıldız Savaşları kurallarına ek olarak, gri renkte verilen çizgiler üzerinde de belirtildiği kadar yıldız olmalı.

Oyunun teması “Episode V”ti, zaten adından da anlaşıldığı gibi “Star Wars” film serisinin 5. bölümüne gönderme yapıyor.

Bu oyunun çözüm videosu da hemen aşağıda:

Şimdi muazzam bir yetenek olan yazara gelelim. Yıllar boyunca yetenekli insanlar gördüm; ama bu adamdaki ender görülenlerden. Zeka Oyunu öğrenen herkes, bir şekilde, kolay ya da zor oyun hazırlayabilir. Çok atla deve bir iş değil. Ama çok azı bunu bir sanatvari etkinlik olarak icra edebilir. İşte JinHoo onlardan bir tanesi. Temalı olarak hazırlamanın bu denli zor olduğu bir türde, 50 tane oyunu, hem çözüş olarak hem de muazzam temalı olarak hazırladı.

Kitabın editörlüğünü yaptığımdan, ne zaman yeni bir oyun gönderse, daha ne yapılabilir ki diyordum; ama her seferinde o daha iyisini yapmayı başarıyordu. Zaten, onun kadar yetenekli biriyle karşılaştıktan sonra, GMP’nin devamlı tasarımcılarından biri olmasını istemek çok da garipsenecek bir durum olmazdı; ki biz de zaten kendisine sorduk. O da ana tasarım takımının bir parçası olmayı kabul etti. Bunun anlamı önümüzdeki günlerde onu daha çok görüyoruz olacağız.

Yakında, GMP’de 2021 yılı itibariyle uygulamaya başladığımız “online solve” modundan bahsedeceğim. Artık sitedeki oyunları çözmek için çıktı almanıza vb. gerek kalmadı; çünkü paylaştığımız bütün oyunların online oynanabilir versiyonlarını da paylaşıyoruz.

Sonrasında görüşmek üzere, belki şunu da paylaşabilirim, yazarken dinliyordum:

Killer Sudoku E-book

Geçtiğimiz günlerde bahsettiğim gibi, blogta GrandMaster Puzzles’ta yaptığımız kitap ve diğer şeylerden bahsedeceğimi yazmıştım. Normalde, Plenty O’ Pentominous 3 kitabından sonra, Prasanna Seshadri tarafından hazırlanan ve benim de editörlüğünü yaptığım Kurotto kitabından bahsedecektim; ama birkaç gün bekleyebilir.

Şimdi size bahsedeceğim kitap daha dün yayınlanan ve benim hazırladığım Killer Sudoku kitabı. Türkçe’de “Killer Sudoku”, “Toplamlı Sudoku” olarak biliniyor.

Basit matematik işlemi barındıran oyunlar hazırlamayı inanılmaz seviyorum. Çok hoşuma gidiyor; kendimce de epey bir derinleştim. Bir ara size yıllar evvelinde yaptığım “Kakuro and Variations” kitabından bahsedeyim. Hoş aslında, yavaş yavaş GrandMaster Puzzles’taki bütün kitaplardan bahsedebilirim.

Her neyse işte, pandemi yenice başladığında, epeyce vaktim oluştuğunda bir tane ile başlayan Toplamlı Sudoku hazırlama işi birden çoğaldı. Thomas’la konuştuğumuzda, her ne kadar Killer Sudoku GMP’nin ana türlerinden biri olmasa da, bir tane mini kitap yapabileceğimiz fikri hasıl oldu. Ben de ara ara üzerinde çalışmaya başladım.

Ortaya birbirinden eğlenceli, temalı, el yapımı oyunlar çıktı. Kitapta toplam 27 tane Killer Sudoku oyunu var. Bunlardan 4 tanesi, benim önceki yıllarda yaptığım yarışmalardan alınma. Biz bunu, benim yaptığım kitaplarda genellikle yapıyoruz. Çünkü neredeyse 15 senedir o kadar çok yarışma içeriği hazırladım ki, kullanılabilecek ya da bakın zamanında serkan böyle oyunlar hazırlıyormuş diyebileceğimiz çok fazla malzememiz var.

Her neyse, hemen size kitapla ilgili bilgileri vereyim:

Yazar: Serkan Yürekli

Baskı: PDF, e-book

Fiyatı: 2 Dolar

Satış Yeri: GrandMaster Puzzles Store

Oyunun kuralları basit: Bildik Sudoku kuralları geçerli. Bunun yanında, çerçeveler var ve sol üstlerinde sayılar yazıyor. Bu sayılar o bölgede yer alan rakamların toplamını veriyor. Herhangi bir çerçeve içinde rakam tekrar edemez.

Dün, kitaptaki oyunlar içinden seçtiğimiz oyunlardan biri olan “Time Killer” temalı, zor oyunlardan biri Cracking the Cryptic ekibinden Simon tarafından çözüldü. Simon, inanılmaz eğlenceli bir adam ve genelde çözdüğü oyunları çözüş şekli son derece insancıl, verdiği tepkiler de öyle. Aşağıda videoyu görebileceğiniz gibi, YouTube kanalını ziyaret edip orada da izleyebilir, yorum yapabilir ya da beğenebilirsiniz.

Bu kanalı bir ara tanıtayım, çünkü Simon bir yandan oyunu çözerken, siz de aynı anda onların geliştirdiği online bir program sayesinde oyunu çözebiliyorsunuz. Misal yukarıdaki Time Killer oyunu için online çözebileceğiniz sayfa bu (zaten video tanıtımında da bu link mevcut).

Bu oyunun resmini koymamak da olmaz, bahsedilen oyun bu, kitaptaki en son oyunlardan bir tanesi, çünkü zor bir oyun.

• 

O hâlde, kitabı temin edin, çözün, ve serkan neler yapmış görün. Yakında yayınlanacak kitaplar da var, ki epey var hatta. Ama sonraki yazı Kurotto hakkında olsun, akabinde kaldığımız yerden devam ederiz.

Sevgicikle kalın.

Plenty O’ Pentominous 3 E-book

Geçtiğimiz günlerde GrandMaster Puzzles’ta iki tane e-book çözerlerle buluştu. Bu iki kitabın da editörlüğünü yapıp, yayına hazırlayan kişi olarak sizlere bu kitaplar hakkında bilgi vermeyi kendime ödev sayarım.

İlk olarak, GrandMaster Puzzle sitesi, puzzle yani zeka oyunları alanında inanılmaz yetenekli zeka oyunları tasarımcılarıyla çalışıyor. Yayınladığı ya da kabul ettiği bütün oyunlar, İngilizce tabirle “hand-crafted”, yani bizim dilimizdeki tabirle el yapımı. Burada vurgulanmak istenen, herhangi bilgisayar programı ürünü olmaması. Zeka Oyunları alanında biraz zaman geçirmiş olanlar bu iki büyüklüğün arasındaki farkı bilirler. Bilgisayar tabanlı oyunlar genellikle, yavan, yaratıcılıktan yoksun, tema olarak da yetersiz oyunlardır. Oyunu üreten kodu kim yazmışsa, onun çözerlikle ilgili bildiği kadarını yansıtır. Uzun uzun anlatmaya gerek yok. El yapımı oyunlarsa, en basit tabirle, tasarımcının o oyunu hazırlarkenki ruh hâlini bile yansıtabilir. Yani bir nevi yapanı yansıtan ve yaşayan oyunlardır.

İşte bu sebeple GrandMaster Puzzles, uzun süredir bu alandaki boşluğu, nitelikli işler yaparak doldurmaktadır.

Plenty O’ Pentominous 3

Yazarlar: Grant Fikes and Murat Can Tonta

Baskı: PDF

Fiyatı: 5 Dolar

Satış yeri: GrandMaster Puzzles Store

Kitapta toplamda 53 tane Pentominous oyunu var. Bu oyunlardan bir tanesi devasa boyutta (GMP kitaplarının son oyunu her zaman büyük ebatlı “Giant” olarak adlandırılan bir oyundur. Bu 53 tane oyundan 8 tanesi, bu türün bir türevi olan “Borders” oyunu. Kitapta yer alan her bir oyunun bir teması var; ki bu tür oyunlar hazırlamak her zaman uğraştırıcıdır. Kitaptaki bütün oyunlar kolaydan zora doğru sıralanmış, zaten zorluk seviyeleri de belirtilmiştir.

Çoğunuz Pentomino şekillerine farklı kutu oyunlarından aşina zaten. Oyunun kuralı da çok basit: Verilen tabloyu(diyagramı) pentomino parçalarına bölün. Harfler, temsil ettikleri pentominoların bir parçası olmalıdır. Aynı pentominolar kenardan birbirlerine değemezler.

Daha önce yine aynı iki yazar tarafından iki kitap daha hazırlandı. Kitapları yine GMP’nin Store kısmında bulabilir ve satın alabilirsiniz.

Uzun uzun anlatım olmasa da, bir ara denediğim 120 Saniye’de oyun çözme kategorisi için bir çözüm ve o çözümü hızlıca açıklama videosu hazırlamıştım. Aşağıda bulabilirsiniz; en azından kitapla ilgili, ya da kitapta yer alan türle ilgili daha net bir bilgi verebilir.

Yajilin Battleships E-book

Edit: Aşağıda da var link, ama çok öksüz kalmış, bir de buraya iliştireyim: Kitabın satış noktası burası

2013 yılında dâhil olmuşum Grandmaster Puzzles‘a. Dile kolay, 7 senedir zeka oyunu hazırlıyorum, kendini “muhteşem” zeka oyunları üretmeye adayan yapıya. An itibariyle (9.11.20) sitede günlük olarak yayınlanan oyunlarda 305 tane oyunum yayınlanmış. Bunun yanında baya bir kitap da hazırladım GM Puzzles için. Sitede yayınlanan ilk zeka oyunum 18.08.2013 tarihine ait; ki tür de benim OAPC zamanında icat ettiğim oyunlardan bir tanesi.

Şöyle bir baktım bloğa, daha önce GM Puzzles’la ilgili pek bir şey yazmamışım. Şimdilerde blog tarafına yeniden başladığım için, ara ara hazırladığım kitaplardan ve editörlüğünü yürüttüğüm diğer kitaplardan da haber veririm. Hem de sizler de kapsamlı bir şekilde öğrenmiş olursunuz. Yani bir ara GM Puzzles ne, Thomas Snyder kim, bizler ana yazar kadrosu olarak kimleriz, şimdiye kadar ne yaptık; şimdiden sonra neler yapacağız diye anlatırım. Ama bugün burada, yenice hazırladığım bir kitabı anlatmak istiyorum müsaadenizle.

Bu kitap, yani Yajilin Battleship kitabı, pandemi sürecinde GM Puzzles görevlerimi sürdürüyorken, rutin soru hazırlama günlerinden birinde çıktı. Bu oyunu daha önce birkaç defa hazırlamıştım; ama yapısı itibariyle, temalı bir şekilde yapmak inanılmaz zordu. Bir sürü kısıtlayıcı olduğundan ötürü. Yine size, kısıtlayıcı ne demek, tema ne diye anlatıp canınızı sıkmayayım. Az çok, güzel görünümlü, ve mantıksal yaklaşımla çözülebilen oyunlar hazırlamak. Demek istediğim şu aslında:

Yukarıdaki linkte gördüğünüz bir Amiral Battı (Battleships) oyunu. Oyunun teması “Tetrominolar”. Bildiğiniz gibi Tetromino 4 tane birim kareden oluşan şekil ailesine deniyor. İşte, oyunda deniz işaretleri hep Tetromino şekilleri olarak verilmiş ve bir de bununla kalmamış, dışardaki ipuçları da 4 olarak verilmiş. İşte demek istediğim, temalı ve mantıkla çözülen güzel sorular derken bu.

Zaten Amiral Battı’dan bahsedecektik, şimdi bahsetmiş olduk. Çünkü Yajilin Battleships kitabı, Yajilin ve Battleships oyunlarının birleşip yeni bir oyun oluşturmuş hâli. Daha önce Amiral Battı Nasıl Çözülür diye anlatmıştım, burada görebilirsiniz.

Amiral Battı gemileri yerleştirme oyunuyken, Yajilin de bir yol/patika oyunu. Burada birçok örneğini görebilirsiniz. Kuralları da basit eğer yol sorularına aşinaysanız.

İşte bu kitap, bu iki türün birleşimiyle oluşan farklı bir türün kitabı. Kitapta toplamda farklı boyutlarda 51 tane oyun var. Bunlardan 4 tanesi Battleships, 4 tanesi Yajilin ve geriye kalanlar Yajilin Battleships oyunları. Oyunları hepsi temalı, leziz oyunlar. Tabii sayfalar ilerledikçe zorlaşıyorlar. Ve Yajilin Battleships dediğimiz oyun da bu:

Oyunun kuralı ise: Verilen bütün gemileri çaprazdan da olsa birbirlerine değmeyecek şekilde diyagrama yerleştirin. İçinde rakam olan ve okla bir yönü gösteren ipuçları, o yöndeki toplam gemi parçası sayısını vermektedir. Gemiler ve ipuçlarının bulunduğu hücreler dışındaki bütün hücrelerden geçen, yatay ya da dikey çizgiler kullanılarak çizilmiş bir kapalı alan oluşturun.

Ama bu kitabı çözdüğünüzde, bir Amiral Battı, bir Yajilin ile ilgili epey bilginiz olacağı gibi, bir de ikisinin birleşiminden doğan Yajilin Battleships türü ve onun düşünce yapısıyla ilgili de epey bilginiz olacak. Ben yaptım diye demiyorum; ama her zaman en iyisini yapmaya gayret ettiğim için leziz bir kitap oldu.

Kitabın sitedeki tanıtım postu bu

Kitabın örnek anlatımını Thomas yaptı, zaten yukarıda paylaştığım linkte de mevcut; ama buraya da koyabiliriz:

Kitabın satış noktası burası, PDF olarak satıldığını unutmayın.

Sevgicekle kalın 😀

İplik Ailesi

Uzun zaman oldu buraya yazmayalı. En son şeyi yazdığımda İstanbul’da yaşıyordum, yalnızdım, bambaşka bir hayatım vardı. Şimdiyse Denizli’deyim, yalnız değilim, bir ailem var ve uzun zamandır yapmak istediğim şeyleri yapacak kuvvete ve desteğe sahibim.

Bu geçen zamanda neler oldu diye size uzun uzun anlatmayacağım. Ama kısaca, en azından yaptığım işle ilgili şunlar oldu:

1. Yayınevi kurdum, ismi PAKO
2. Bu yayınevinden daha önce kişi, kurum ya da kuruluş tarafından yapılmamış; benim 2011’den bu yana düşündüğüm şeyleri barındıran: Kazanım ve Zeka Oyunları’nın birleştirildiği kitapları hazırladım. Matematik ve Türkçe Temelli Zeka Oyunları
3. Grandmaster Puzzles‘ın “Managing Editor” görevine getirildim.
4. Zeka Oyunları Sporcu Yetiştirme Programı’nda yetişmelerine bir nebze de olsa katkımın olduğu insanlar, TR Şampiyonu, TBT üyesi; yurt dışında Stanford, Brown gibi üniversitelerin öğrencileri oldular ve olmaya devam ediyorlar.
5. Toketa‘nın 8. kitabını bitirdik.
6. Daha bir sürü ara bir şeyler oldu da, onları yazmıyorum.
7. Bunu da yazmıyorum; çünkü yakında görecek insanlar.
8. İşte burası İplik Ailesi kısmı. Bu postun da ana gövdesini oluşturacak hede. O zaman yavaştan girişelim.

İplik Ailesi, benim 1999’dan bu yana yazmaya başladığım yazın hayatımın en anlamlı neticelerinden biri. Tabii, ilk amacım çocuk kitapları yazmak değildi; daha çok roman yazmaktı; ama en nihayetinde bir yerlerden başlamış oldum. Zaten yazmak benim için yorucu bir eylem. Yorucudan kastım bedenen değil; ruhen çok yorucu. Eğer yazmaya başlarsam, o dünyanın içine giriyorum ve oradan çıkamıyorum. Çıkamadığım için de karakterim değişmeye başlıyor. Orada yaşamaya başlıyorum. O yüzden zorda kalmadıkça bütüncül şeyler yazmaktan kaçınıyorum. Üretim amacımı, üretme iştiyakımı Zeka Oyunları alanı bir nebze de olsa karşılıyor.

İplik Ailesi birden fazla katmandan oluşuyor. Ama önce oraya girmeden evvel, birkaç fotoğrafını, kitabın satın alabileceği siteyi paylaşayım. Okumak istemeyenler burada paydos ederler, kafalarını çok bunaltmamış oluruz.

Yayınevi: Masalperest

Yazar: Serkan Yürekli

Çizer: Çağrı Odabaşı

Kitap kimler için uygun: İlkokul öğrencileri için

Site: Kitabın güzel bir indirimle alınabileceği site: Kitap365

Sanırım kitapla ilgili kaba bilgileri verdim. Şimdi biraz ince işçiliğe girelim. Kitap belli katmanlardan oluşan bir serinin ilk kitabı. Yani öyle gelişigüzel yazılmadı, ya da yapılmadı. Katmanlar şunlar

1. Hikâye: Hikâye 3 kitaplık bir seri olarak planlandı. Aile, İplik Ailesi. İplikler Dünyası’nda geçen olaylar. Ailenin 6 üyesi var, ve ağırlık olarak olaylar İda ve Oruz etrafında dönüyor.
2. Kazanım: İlk kitap Çarpma İşlemi kazanımı merkeze alınacak şekilde yazıldı. İkinci kitap, Kesirler kazanımları üzerine (2-3-4. Sınıftaki Kesirler Kazanımı), son kitap da Problem Çözme, Problem Kurma kazanımı merkeze alınarak yazılıyor.
3. Zeka Oyunları: İlk iki madde, oyunla birleştirilip, yine türünün ilk öncüsü kitabın ortaya çıkmasını sağlıyor; ki aşağıda neden özel bir kitap olduğunu size dilim döndüğünce anlatmaya gayret edeceğim.

Şimdi güzel insanlar, sadece ilk maddeyi içine alan bir kitap yaptığınızda elinizde bir tane hikâye kitabı oluyor. Zaten biliyorsunuz, tonlarca var böyle kitap. Sadece ikinci maddeyi içine alan kitap yaptığınızda elinizde bir ders kitabı, ya da yardımcı bir kitap oluyor. İlk ikiyi içine alan bir kitap yaptığınızda, elinizde “yeni nesil” ya da “hikayeleştirilmiş” ya da sözde “oyunlaştırılmış” bir kitap oluyor.

Şimdi, benim derdim, zeka oyunları eğitiminin içerisinde girdiğimden bu yana, son 10 senedir, zeka oyunlarıyla dersleri birleştirebilmekti. Bunun ilk örneğini, yukarıda da linkini verdiğim Matematik ve Türkçe Temelli Zeka Oyunları kitaplarında yaptım. En azından türünün ilk örneklerini yaptım. Hoş sonraki yıllarda, bunların benzerlerini yapmaya çalışanlar her zaman dedikleri gibi “biz yaptık” diyecekler; ama önemli değil. Nihayetinde heykelimin dikilmesini arzu etmiyorum. Sadece neler yaptığım bilinsin ve ona göre muamele göreyim. Artık o kadar sıkıldım ki kendini bilmezlerden, öyle böyle değil. Her neyse, onlara başka bir mevzuda güzel bir ayar veririm.

Sözün özü, 2. ve 3. maddeyi Matematik ve Türkçe Temelli Zeka Oyunları kitaplarında birleştirebildim. Daha öncesinde bunu yapmayla ilgili ufak denemelerim vardı; ama işçilik çok diye girişmiyordum. Denizli’ye gelme olayı her şeyi değiştirdi.

Zeka Oyunları ve hikâye olayını ise, birkaç defa yapmayı denedim; ama tam olmadı. Bakın bazı örnekleri burada (Bizde her şey kaynaklı, totodan sallama pek yok):

1 ve 3’ün birleştirilme çabalarına örnekler

Ve, evet, birkaç güzel insan aracılığıyla, Masalperest’in mucizevi vizyonuyla (TR’de ileriye dönük iş yapan insan ya da kurum bulmak inanılmaz zordur), güzel insanlarla, yetenekli insanlarla İplik Dünyası hayat buldu. İşte bu kitap, benim yıllar boyunca uğraştığım, fakat bu maddeleri hep farklı farklı eserlerde, ayrı ayrı olarak kullandığı, ama burada üç maddenin de bir araya geldiği hâldir. Yapılmışı yoktur; ilk örneğini doğurdum işte. 3 kitaplık seri bittiğinde, üç kitabın birbirlerine nasıl bağlandığı, altta nasıl bir kurgu olduğu, oyunlaştırmanın ne demek olduğunu, bunu yaparken istenilen oyunun değil, o kazanımı verecek oyunun nasıl işin içerisinde dahil edildiği daha iyi anlaşılacaktır. Anlaşılmasa da, ben başka örneklerini yapıp anlatmaya devam edeceğim.

Sözün özü mü ne, almadıysanız alın, okumadıysanız okuyun; okutun. Ben yaptım diye demiyorum, ama güzel oldu. İkinci kitap çok yakında, büyük ihtimalle 2021 gelmeden, ya da 2021’in ilk ayında yayında olur.

Sonraki postlaşmalarda görüşmek üzere; ama adet olduğu üzere, bir tane parçayla veda edeyim:

Balgam, Ankara’da bir semt?

*Aris ve Efe için

Kendi hâlinde biriyim, öyle herhangi bir şeyde muhteşem değilim… Hani tasvir ederler ya, sıradan, ortalama biri, işte öyleyim. Düzenli bir işim var, düzenli bir eşim var; dedikleri gibi her şeyim düzenli. Evimizde koltukların yeri, tabakların yeri her şeyin yeri düzenli. Ne zaman bu düzen dışına çıkmaya çalışsam… Yok böyle anlatmayayım, çünkü yalan söylüyorum, hiçbir şey düzenli değil aslında. Şuradan anlatacağım:

İsmim Matuf, biliyorum biraz garip gelebilir; ama öyle. Babam bir miktar garip bir adammış söylenene göre. Söyledikleri diyorum, kendisi bizi ben 3 yaşındayken terk etmiş; sanırım çok da matuf bir aile olmadığına karar vermiş, emin değilim. Emin olduğum şey… Himm, şimdi düşündüm de herhangi bir şeyden emin değilim, size de yalan söylememek istemem.

Teyzemin yanında büyüdüm, annemden bir cümle bile bahsetmeyeceğim. Sorabilirsiniz; ama sormayın.

İlk şurada başladı… Sürekli üç nokta koyuyorum, ama size söz verdim; en azından bu anda ne size ne de kendime ihanet etmek istiyorum. O yüzden her şey doğru/gerçek olsun gibi bir amacım var. En azından bu sefer yalan söylemeyeyim, ne kendime ne de size. Çünkü zaten ne zaman başladı tam olarak hatırlamasam da, her şeyin sebebi yalan söylemek, avutmak…

Tamam buldum, nerede başladı. Bir gün, temmuzdu sanırım. Evimizde çok insan yaşamazdı, dahası evimiz demem de yanlış, benim de içinde bulunduğum evde bir tane yaşlı adam, bir tane küçük kız çocuğu, teyzem ve ben. Söylenene göre yaşlı adam teyzemin üvey babasıymış. Kötü bir adamdı, sürekli küfür eder ve sürekli pencereden bakardı. Bembeyaz bir yüzü ve mide bulandırıcı bir bakışı vardı. Neden o şekilde bakıyordu emin değilim. Teyzem ona ne kadar kızarsa kızsın, sigara içerdi, o kadar çok içerdi ki; bazen ne kadar karanlık olsa da beni sigara almaya gönderirdi, biterdi, bitmiş olurdu. Köpekler olurdu etrafta ya da sesler sokakta… Şimdi düşününce ne sesleriydi diye, köpek sesi olmayabilir. Bakın size son derece dürüst olacağıma söz verdim, çünkü son şansım bu. O yüzden emin olmadığım hiçbir şeyden bahsetmemeye gayret ediyorum… Yok gayret etmiyorum, emin olmadığım hiçbir şeyi yazmıyorum.

Bu arada sırası değil belki, yani sırası gelmedi henüz, çünkü daha yenice giriş yaptım; ama o yaşlı adam teyzemin üvey babası değilmiş. Değildi, sanırım bunu her zaman bililiyordum. Her zaman hissettim demek daha doğru. Fakat kendime öyle olmadığını söyledim. İşte kendime ilk defa yalan söylediğim zamandır bu. Gerçeği bilerek onun tam tersi hareket etmek ne demek bilir misiniz? Kendinizden başka hiç kimse yokken, ve siz kendinize bile yalan söylüyorken… Bir insan eğer kendisinin bile ona yalan söylediğini anlarsa, asla kimseye güvenemez. Çünkü kural budur: İlk önce kendisine inanmalıdır insan, eğer bunu yapamıyorsa onu sevenlere; eğer bu da yoksa onu sevme ihtimali olanlara. Sürekli sevgi dedim, lakin güven sevgiyle birlikte yürür, sonra koşar, sonra dinlenir ve bir yerde ölür. İşte siz bunu yapamazsanız, o zaman kendi mapusunuzda yalnız kalırsınız. Kendinizle kalmak, kendinizle sıkışıp kalmak ne biliyor musunuz..? İğrenç bir şey. Değersizliğin hayat bulmuş hâli, ete kemiğe bürünmüş şekli. Kendinizden iğrenirsiniz, nefret edersiniz; nefret etmemek için sözler verirsiniz… Lakin siz sebepsinizdir, kötülüğün sebebi. Bu şekilde görürsünüz kendinizi; ama böyle olmadığına inandırmak istersiniz. Mutlu olmak için çabalar, size kötü davrananlara bile iyi olursunuz. Tam tersini hissetseniz de, her şey… Himmm temmuz diyordum. Temmuzdan devam ediyorum.

Sıcaktı, bunaltıcı bir hava, yapış yapış. Hatta dışarıdaki sesler bile, bu yapış yapış olmaktan üzerine düşeni almış gibi, havada yayıldıkça yayılıyorlardı. Su içmek için aşağıya indim. Evimiz, yani ev, iki katlıydı. Tahta merdivenlerden inerken her zaman dikkatli olmaya çalışmışımdır. Çünkü merdivenler nasıl gıcırdardı belli değil! Sanki yaşlı bir adam, sıfırın altında bir derecede sokakta kalmış ve takma dişleri zangır zangır titriyor, birbirlerine vuruyor. Üst çene alt çeneye düşman olmuş, öyle bir çarpışma, öyle bir savaş alanı ki; kim kazanırsa kazansın yaşlı adam kaybedecek. Köşedeki testiyi aldığımda elime, yaşlı adamın sesini duydum.

“Gönder… Sana ne hem, senin çocuğun mu! Sevmiyorum, bana bakışlarını gördün mü?” Testiyi kenara koydum, ses çıkardı yoksa. Bir süre ses yoktu, sonra o yaşlı adam tıksırdı, büyük ihtimalle cebinde duran kareli mendili çıkardı ve balgam tükürdü. Birkaç defa şahit olmuştum, yeşile çalan iğrenç bir rengi var. Bir insan yaptıklarından ya da ondan çıkandan utanmalı. Ben dişlerimi fırçaladığımda, eğer lavaboda herhangi bir kalıntı kalmışsa elimle silerdim. Sonra elimi yıkamam gerekirdi; defalarca elimi yıkardım. Aklıma o yaşlı adamın balgamını lavaboya boşalttığı gelirdi… Tiksinirdim, hep tiksindim sanırım. O da benden tiksiniyordu.

Teyzemin sesini duydum sonra: “Muhtarla konuştum… Bir yer varmış… Valiliğe yazacakmış… Durumu biliyor zaten…

“Ben de onu diyorum…” Cümleyi bitiremeden tekrar tıksırmaya başladı. Pencerenin açılan sesini duydum, hemen sonrasında sigara kokusu geldi. Ve ardından: “Gitsin bu evden, nereye giderse gitsin… Gördün mü nasıl bakıyor bana..? Her şeyi biliyor… Lanetli bir çocuk bu. Boşuna…”

Yaşımı tam hatırlayamıyorum şimdi, çünkü kimse hatırlatmadı. Küf kokulu bir yerdi, dışarıdan güzel, ama içeriden kokuşmuş. Bir tane tahta yatak verdiler, ya da bana o zamanlar tahta gibi sert geliyordu. Yastığım yoktu, nedense en çok bu aklımda kalmış. Dediğim gibi hakikaten kaç yaşındaydım hatırlayamıyorum, size yalan söylemeyeceğim dedim, söylemiyorum. O günden sonra ne yaşlı adamı ne de teyzemi ne de o kız çocuğunu bir daha gördüm. Himmm, tam olarak doğru değil. Bir defa daha gördüm teyzemi, yaşlı adam öldüğünde. Komik olan neydi biliyor musunuz, ne teyzemin üzüntüsü ne de küçük kız çocuğu, orada değildi çünkü kız… Yaşlı adamın mezar taşındaki soyadı ile benimki aynıydı.

Şu yaşımı hatırlıyorum ama, 18 olduğumda beni kaldığım küflü yerden gönderdiler. O küf kokusu hiçbir zaman çıkmadı üzerimden. O kadar çok yıkardım ki, elimi, yüzümü, vücudumu… Ama hepsi abesti, gitmedi, hep küf kokardım, bu yüzden hastahaneye çabuk uyum sağladım, hatta o kadar uyum sağladım ki, sanki oradaki herkes beni yıllardır tanıyor gibiydi.

Tam olarak yaşımı yine hatırlamıyorum, ama kayıt esnasında doğum tarihimi sormuşlardı. Ben biraz kesin olmayan şekilde konuşunca nüfus cüzdanımı istemişlerdi. Bir cüzdanımın olması gerektiğini o gün öğrenmiştim misal. Misal dediğime bakmayın, size garip de gelebilir. Ama size söz verdim hakikatleri anlatacağım diye. Devletin kayıtlarına baktılar, ben de bakayım demedim. Çünkü o kadar gariplerine gitmişti ki… Babamın ve annemin, o ufacık dikdörtgende yazdığını sonradan öğrendim. Cesaret ettiğimde, edebildiğimde. O yüzden o yaşlı adamın mezar taşı çok önemli hale geldi.

O iğrendiğim balgamlar çıkıyordu benden de. Oda arkadaşlarım vardı, isimlerini vermeyeceğim şimdi. İsmim çok nadir bir isim olduğu için, aranızda araştırmacı insanlar varsa, beni hastahane kayıtlarından bulabilir, sonrasında da o arkadaşlarımın isimleri de ortaya çıkabilir. Bu arada onlar arkadaşım değildi, sadece aynı odada nefes alıyorduk. Hiç konuşmasam da onlarla, numaralar vermiştim, ya da konumlarına göre isimler: Kapıerkeği, köşekızı, penceregüzeli, suluyaşlı, bebeksiyüz… Zaman geçtikçe… İşte burası… Nasıl diyeyim, akşamları ve gündüzleri, öksürük sesi hiç eksik olmazdı odamızda. Bazen köşekızı, bazen suluyaşlı; ama 24 saat öksürük sesi olurdu. Odamızda girenler ağızlarını burunlarını kapatırdı. Hatta çoğunun yüzünü görmedim diyebilirim; ama gözleri farklı renkte olurdu, ya da bakışları.

Gidip de ilk gelmeyen bebeksiyüzdü. Bir gece geçtikten sonra iyi oldu ve taburcu edildi demiştim kendime. Sonra köşekızı gitti; ki o da geri gelmedi. Herkes iyi oluyordu, görünen oydu. Yoksa neden geri gelmesinler..?

Bir akşam öksürük nöbetim başladı, bu lanet şey de sürekli akşamları başlardı zaten. Nefes alamıyordum. Ciğerleriniz yerinden çıkacak gibi öksürürsünüz, öne eğilin, yana, fark etmez. Lakin o akşam kan öksürmeye başladım. Bembeyaz olmasa da, ben hep öyle gördüm, çarşaflar kırmızıya boyandı. Hemen olmasa da, bir süre sonra sese hemşirelerden biri geldi; gözlerinin kocaman açıldığını hatırlıyorum. Yüzümü gördüğümden emin değilim; ama burası garip gelebilir yine, yüzümü görüyordum. Nasıl görüyordum emin değilim, bembeyazdım. Hep bembeyaz olmak istedim zaten, hiç leke yok, ne kahverengi ne de kırmızı…Bir aralık var, hatırlayamıyorum, birkaç söz belki, ya da ben ürettim bilincimde: öldü, uğraşmayın, kan, çok…

Pencereden bakıyorum 2 gün sonra, 2 dediğime bakmayın, ondandan emin değilim. Penceregüzeli ben olmuştum. Çimenlerin olması gereken yerde çimenler yoktu, ellerinde drenleri ve sigaraları… Tanıyorum ben o yaşlı adamı, aynı… Kendimde değildim büyük ihtimalle. Bir 3 gün sonra, yine emin değilim, sadece güneşin doğuşu ve batışı sayısından hareketle, ya da odanın karanlık olma sayısından…

…

Her şeyi düzenli demiştim değil mi, hakikaten öyle, çok sıkılıyorum artık. Değiştirmek istiyorum, ama yapamam. 2 tane oğlum var, bir de karım. Babam ayda bir kendilerini ziyaret etmemi istiyor, hem de bütün ailemle birlikte. Şu ana kadar hep kendime sözler verdim: Bunu yapacağım-olmadı; şunu yapacağım-olmadı; bunu kesinlikle yapacağım-olmadı… Anlamı bulamadım, kendi anlamımı bulamadım bu hayatta, bulamadıkça sözler verdim. Ne zaman yapamadım, şimdilerin tabiriyle fabrika ayarlarına geri döndüm, döndükçe daha fazla yalnızlaştım. Bazen kim olduğumu hatırlamıyorum, inanın bazen neden öyle yaptığımı da bilmiyorum. Öyle bir döngü içerisine girdim ki..!

Bir daktilo aklıma geldi, ben bile varlığını unutmuştum. Sevdiğim insanlardan biri yirmili yaşlarımda hediye etmişti: yaz, yazmalısın… Ama kendimi kandırmıştım yine ben, evet yazarım; ama şimdi zamanı değil. İşte eski eşyaların olduğu kutularından birinde buldum, ve yazmaya başladım. Olmayan beni yazmak istedim. Size sürekli doğruyu söyleyeceğimi söyledim değil mi; hepsi yalandı. O kadar uzun senedir kendime ihanet ediyor, o kadar uzun senedir kendimi kandırıyorum ki; artık başka yerlere seyahat etmek, başkaları olmak benim için çok kolay. Hastahanedeki çocuk kimdi, öldü mü bilmiyorum; ama sanırım… Evet, sanırım o benlerden biri, kendime çokça yalan söylediğim zamanlarda, hasta olup ölüm döşeğine düşenlerden, benlerden biri.

Doğru, bu hikayenin mutlu sonu yok, o çocuk oradan kurtuldu mu emin değilim…Bir dakka…

-Efendim karıcım

-…

-Tamam şimdi geliyorum

…

-Kutuları gördüm de kilerde, eski kitaplarıma bakıyor…

..?

-Tamam, hemen söylerim kapıcıya… Kaç tane dedin?

…

-Tamam, 2 tane ekmek, bir tane kola

2018 Türk Beyin Takımı Seçmeleri – Part 4

Öncesinde Part 3: Bu arada okuyacak insanlar olarak TBT Seçmeleri ile ilgili çok şey beklememelisiniz. Çünkü çok ilginç konulardan bahsetmişim, lakin seçmelerle ilgili değil. Bildiğimden değil canım, sallamışım işte.

Kaç yaşına geldim, daha doğru düzgün anlaşılabilmiş değilim. Kanaatimce, başta anlaşılmak değildi derdim; farklı olmaktı… Ama sonrasında farklı değilim; ben bu insanları anlıyorum, bak onlar gibi olmaya çalışıyorum, o zaman onlar tarafından anlaşılmam gerekir dedim. Ya da demedim, çok emin değilim yine. Lakin, mantıken, buna benzer bir şey demiş olsam gerek kendime.

Anlaşılmak ne demek tam olarak bilemediğim için, sanırım bazı yanlış varsayımlarda bulundum; ki bunlardan biri: Ne kadar anlarsan o kadar anlaşılırsındı. Bunun bariz bir hata olduğunu sonradan gördüm/öğrendim. Çünkü bir insanın, başka bir insanı anlaması için, anlaşılmasına gerek yok. Anlaşılmak sevgi gibi, karşılıksız yapılan bir şey. Tabii siz karşı tarafı anladığınızda, onun sizi sevebilmesi ya da anlayabilmesi için işler bir miktar kolaylaşıyor olabilir; emin değilim yine.

Bir insan başka bir insanı tam olarak anlayamaz! Bunun sebebi; ki basittir, karşı tarafı kendi, yani sahip olduğunuz değer yargılarıyla yargılamaya başlarsınız, bu yüzden. Siz onu ne kadar yargılarsanız, o da sizin için o kadar anlaşılmaz olur. Çünkü anlaşılmak mevzusunda insanların yaptığı hata, ki genellikle: Karşı tarafın yerine koysanız da koymasanız da, o tecrübeye sahip olmadığınız sürece onu anlayamayacağınızdır; ama insanlar bunun tam tersini düşünür. Burada karşı tarafı değiştirmek isteyenlerden, sürekli karşı tarafa göre haklı olanlardan, karşı tarafın sebeplerini anla(ya)mayanlardan bahsetmeyeceğim.

İşin garibi ya da trajik kısmı şurası: Siz onları anlıyorsunuz. Yok, öyle demeyelim; en azından onların ne beklediğini, ne beklemediğini; bir sonraki hareketlerinde ne yapacağını biliyorsunuz ya da anlıyorsunuz diyelim… Lakin onları anlamıyorsunuz, orası kesin! Çünkü anlıyorsunuz dersek, yukarıda yazdıklarımla ilgili kendimle çelişirim.

Evet, tamam… Şimdi, siz bunu yaptığınız için (Yani, yukarıda bahsettiğim kısmî anlamak) aynı şeyi karşı taraftan da bekliyorsunuz. İşte, genellikle insanlar öyle değil: Neden? Bunu görseler bile, yani sizi görseler, çoğunlukla size bunu anlatmıyorlar. Neden böyle yapıyorlar emin değilim; ama bu şekilde oluyor. İnsanlar genellikle, bu yaşıma kadar gördüğüm, ağızlarını sizi eleştirmek için açıyorlar; o eleştirilerin neden kaynaklandığıyla ilgili bir merakları yok. Yani Sayın Neo abimiz gibi kaynağa dönmek gibi dertleri yok.

Bugün, Rampage diye iğrenç ötesi bir film izledim; hakikaten iğrenç bu arada. Orada, baş rolde olan ve benim iş yapabilme becerisi olarak hayvan gibi takdir ettiğim Sayın Dwayne Johnson diyordu ki, sorulan şu soruya istinaden: “Neden hayvanları insanlara tercih ediyorsun?” O da buna karşılık olarak: “İnsanların ne olduğunu, özlerinde ne olduğunu biliyorum; istedikleri şey için her şeyi yaparlar; hayvanlar öyle midir: Ya sever ya da sevmiyorsa sizi yerler.” Tabii ki tam anlamıyla değil, besin piramidi açısından yemenin pek sevme ile ilgisi yok; senarist azıcık romantik olayım demiş, ya da artık vegan falan mıydı emin değillim; ama her türlü çok kötüydü senaryo da film de… Neyse bahsetmek istediğim şu: Hayvanların sizi anlama derdi yok, sizin de onları… Böyle olduğunda hadise, istediğiniz kadar hata yapın ya da onlar yapsın (Anakin ve Zeytin – bir gün yazacağım), bir şey teşkil etmiyor; çünkü kimse kimseyi ölümüne eleştirmiyor. Neden mi hayvanlar güzide şeyler, tahmin edilebilir, ne istedikleri belli. Dahası aynı  şeyi onlardan beklemenize gerek yok. Peki, o zaman neden onları anlamak ya da ihtiyaçlarına cevap verme isteğiniz var..? İşte ben buna “sevgi” diyorum. Onların sizi geri sevmesine gerek yok, çünkü sevgi bir alışveriş aracı değil. Onları öyle oldukları için, sevmeye ihtiyacınız olduğu için sevmiyorsunuz, sadece seviyorsunuz. Bu yüzden, bugün Sayın Validemin bana dediği gibi: “Senin içine şeytan kaçmış, sen benim yetiştirdiğim çocuk değilsin…” Tabii orada valideye sormak lazım, sen beni kaç sene yetiştirdin diye; ama o mevzulara girmiyoruz 🙂 

Sözün özü mü ne, insanlar sizi ölümüne yargılar ve sözde bunu sizi anlamak için yaparlar. Lakin tamamen kendi değer yargılarına göre gerçekleşir hadise. Onlar kek seviyor siz sevmiyor musunuz; hata ediyorsunuz o vakit – Onlar yeşili seviyor siz yeşil de olur mor da mı olur diyorsunuz, yine hata ediyorsunuz – Onlar kahvaltıda peynir olması gerektiğini savunuyor, sizse peynir her yerde ver her zaman diliminde yenir, o zaman yine hatadasınız… Benim şeytanlaşmamın bunlarla bir ilgisi yok, ben hak ettiğim için öyle, bugün annemin bana öyle söylemesinden hareketle (Kadın haklı bu arada :D). Lakin anlatmak istediğim: İnsan her zaman yaptığı şeyi yapıyor: Olağanüstü’yü olağan hale getiriyor. Tabii buradan çıkan sonuç ister istemez, o zaman kimse anlaşılamaz oluyor. Ama benim söylemek istediğim bu değil, anlamamışsınız yine beni 😀 Haydi artık zeka oyunları ile birleştirelim…

Önce bu soruya bakın, sorunun ne olduğu önemli değil, soruyu yapan hangi hissiyatla yapmış, onu anlatayım size: Anmak

Zeka Oyunları’nda, bir soru ile karşılaştığınızda bir alana girersiniz; ki bu alan sizden kısmen bağımsızdır. Çünkü bu alanı oluşturan kişi, o zamana kadar sahip olduğu bilgi birikimi kullanmıştır. Soruyu tasarlamaya bu şekilde başlar, kendisi neyse o. Eğer siz onu tanıyorsanız, soruya dâhil olma ihtimaliniz, onu tanımayanlara göre daha çoktur. Kendimle ilgili bir örnek verme adına: Beni tanıyan çözerler, benim saf mantıkla soru hazırladığımı bilir, deneme yanılma yoktur, mutlaka oralarda bir yerde bir başlangıç noktası vardır. serkan bazen, bütün soruyu o başlangıç noktasından tasarlar, bazen de biraz oradan biraz buradan hareket eder; ama deneme yanılma ile ilgili soru hazırlamaz. Şimdi burada kendimi açık ettiğim gibi düşünülmesin, öyle olmuyor:D … İşte bunu bilen çözer, benim 13×13’lük gridimde ona göre hareket eder. Herkes için demiyorum, hakikaten beni anlamış çözerlerden bahsediyorum. Çokça şuna benzer şeyler duymuşumdur: Serkan senin gibi düşündüm, o yüzden burası olsa daha güzel olur dedim… Serkan kelime sorusuydu, senin kedileri ne kadar sevdiğini biliyorum, o yüzden özellikle kedili kelimelere baktım… Serkan senin Oğuz Atay‘ı sevdiğini biliyorum onunla ilgili şeyler aradım… Serkan, senin alışılmışın dışında şeyler oluşmasını sevdiğini biliyorum, alışılmışın dışında şeylere baktım hep… Bu böyle uzayıp gidiyor… İşte verilmek istenen his aslında bu, normal yollarla anlaşılamayan insanlar, kendilerini anlatmak için başka araçlar buluyorlar. Eğer o araçlar, diğer insanların egolarını ölçme ile ilgiliyse, sizi ister istemez tanımak zorunda kalıyorlar, yoksa istediklerinden değil (Bu alan her zaman o yüzden daha eğlenceli gelmiştir bana). Örneğin, 2006’da G.’yi ne kadar çok sevdiğimi bilseydi insanlar, Bulgaristan’da karşılarına çıkan G.’li “De-Fence” isminde çiti daha kolay çözerlerdi; ki örneği de kedi olması lazım.

Şimdi, yukarıda bahsettiğim linkten bahsedeyim. Thomas, GMP‘nin kurucusu. Hayatta takdir ettiğim insan sayısı iki elin parmaklarını geçmez, o da onlardan biri. Geçenlerde sevdiği insanlardan biri hayata gözlerini yumdu. Adam o kadar disiplinli bir adam, bu işi o kadar seviyor ki (Anlaşılmak…), o haftanın editörü olarak kolay bir soru yapmasını rica etmiştim, o da bunu yollamıştı. Fener’in, ölen arkasından ne ifade ettiğini, Işığa ulaşması için nasıl rehberlik yapacağını anlatacak değilim… Peh, bir zahmet bunları da kendiniz anlayın. Ama, Thomas orada bir dünya oluşturdu, dikdörtgen bir dünya, içine değer verdiği kişiyi koydu, sonra da sizden onu çözmenizi istedi. İşte zeka oyunları bu..! Saçma salak iki tane Sudoku sorusu ya da ne bileyim Kakuro çözmek değil! Size bunu ders kitaplarında, ya da kıytırık eğitim odalarında anlatmazlar… İşte benim yıllardır gördüğüm şey bu; hatta daha fazlası: Kendini anlatabilmek, anlaşılabilmek…

Yine giremedim olaya farkındayım 😀 Ama her zaman komik gelmiştir bana: İki işçi insanın yarım yamalak çocuğu bunları yapabilsin! Ülen tabii dünyayı keşfettiğimiz yok, ya da… 😀 Ehhheee, Ferhat da böyledir… Neyse, bir ara Zeka Oyunları ne, bir sürü yazasım var, birilerine lazım olur.

Aha bugünlük burada bitiriyorum, hem yoruldum, hem yarın sözüm var birkaç iyi adam’a; dahası sonraki gün uzağa gitmem lazım…

Öyle yani, ha şimdi aklıma geldi, böyle şeyler de hep bu zamanlarda aklıma gelir:

Ps: Ekşi’de benimle ilgili “ukala” deyen arkadaş, sadece iki kıytırık muhabbet ve kitap imzalama şeyinde benim ne olduğumu anlamaman lazım. Bu kadar yazdığım şey anlaşılmakla ilgiliydi; eğer bu kadar kısa zamanda anladıysan beni, yaz bana, valla; ya da ulaş..! “Seni tanımak istiyorum yiğidim” 😀 Çünkü bildik hatayı yapıyorsun, kendi yargılarınla değerlendiriyorsun. Eskiler demiş ya:  Kişi kendinden bilir…

Bir önceki de bu gruptandı, son zamanlarda epey dinliyorum, yine oradan gelsin:

 

2018 Türk Beyin Takımı Seçmeleri – Part3

İlk iki yazıda başarısız olunca dedim artık burada (part3) anlatabilirim hakikaten bu seçmelerde ne oldu. Bir önceki yazıda bu seçilecek iki takımın (genç takımlardan bahsetmiyorum) Türkiye’yi hangi yarışmada temsil edeceğini yazdım; link verdim; ama tabii sonrasında büfelerden falan bahsettim 😀 Efendiler ve Hanım efendiler, işte şimdi seçmelerden bahsedeceğim.

Part 1: Baya ilgisiz Seçmelerden: Algı ile alakalı

Part 2: Kısmen İlgisiz Seçmelerden: Büfe ile ilgili

Öncelikle yaşamayı seviyorum. Dur sekocan, bu nereden çıktı? Söyleyeyim dedim. Eskiden, çok eski eski zamanlarda yanlış zamanda doğduğuma inanırdım. Belki, siz de yaşamışsınızdır bu hissi. Hatta yaşamayı boş verin, kesinkez emindim; yanlış zamanda dünyaya geldiğime. Fakat yaşım ilerledikçe şunu gördüm: Daha önce bu şekilde bir yargıda bulunmuştum; ama bunun sebebi benim Hayat’ı pek de tanımamış olmamdı. Oysa, bu zamanda dünyaya gelmemin bana bir sürü artısı oldu; özellikle insan bazında. Hatta şu kadarını söyleyeyim, beni yazar olmaktan ya da mühendis ya da bişi alıkoydu. Bu kötü bir şey değil bu arada, gayet iyi. Çünkü zamanın bize verdiği enstrümanlara bakıyorum, çok daha az acı çekerek, çok daha güzel şeyler yapılabilir; bir Oğuz Atay yalnızlığından kaçılabilirdi.

Bugün Amerikalı bir yayınevinin editörüysem, bugüne kadar onlarca farklı ülkede sorularım bir şeylerin seçimi için kullanılmışsa; örneğin son 7 senedir seçilen Amerika Beyin Takımı’nın oluşmasında, seçilmesinde benim de katkım olmuşsa; ki oldu ve oluyor; Seçmeli Zeka Oyunları Dersi diye bir ders varsa, onlarca öğretmen, öğrenci zeka oyunları ne, ucundan kıyısından biliyorsa, hep bunlar çağın bize verdiklerinden ve bunların içinde benim de dâhlim var; desem yalan olmaz:). Tey tey, bir köylü çocuğunun nelerin içinde olabileceğine bakın! Benim gibi adamlar bile bu kadar fayda sağlıyorsa, siz kim bilir neler yaparsınız!

Hayatımın, yani serkan olarak benim, birkaç tane dönüm noktam var. Öyle noktalar ki, birçoğunda hayatta olmamam gerekiyordu; ki o kadar ballıyım 😀 Hatta gençken, gençken dediğim 18-25 anlaşılsın, hayatı kendi adıma, kendim için, ölümüne zorladığım zamanlardı. Belki öyle değildi de, bana öyle geliyordu. O kadar çok şeye meydan okuyordum ki; tamamı, hep mantık olarak sınırlarımı görmekle ilgiliydi. Hee gördüm mü, yok!:) Ama şunu öğrendiğimi biliyorum: dayanım katsayım çok yüksek. Övgü olsun diye söylemiyorum, bütün bunları zamanında yanlış bir yargıdan ben bu çağa ait değilimden hareket ettiğimden ve sonrasında hatamı gördüğümden dolayı yazıyorum. Bizler, yani an itibariyle var olan bizler, tam olarak doğmamız gereken zamanda doğduk ve tam olarak yapmamız gereken şeyleri yapıyoruz. Rzon‘un seneler evvel dediği gibi: “Her şey olması gerektiği gibi oldu!”

Bu sene yapılan seçmeler neticesinde oluşan takımlar şunlar:

Türk Sudoku Takımı:

1. Salih Alan
2. Hatice Esra Aydemir
3. Taner Karabulut 
4. Serkan Yürekli

Türk Beyin Takımı

1. Salih Alan
2. Serkan Yürekli
3. Hatice Esra Aydemir
4. Taner Karabulut

[…ara]

Ben galesiz, komik bir adamım. Hırsımı 22-23’te bir tane Anadolu evladını, saçma salak bir şey için kırdığımda bıraktım. Size öyle şey mi olur diye gelebilir. Ama orada gerçekleşen hadise benim çocukluğumdaki bir hadisenin tekrarıydı. Fakirdik, yalan yok. Hakikaten fakirdik. Eğer bahçemiz olmasa, ya da ananem, büyük ihtimalle sonumuz çok daha farklı olurdu. Ama bahçemizdekiler bize epey yeterdi. Tavuğumuz, koyunumuz vardı. Yani hiçbir şeye ihtiyacımız yoktu. Kolay kolay hasta olmazdık. Olsak bile sağlık ocağına gitmezdik; anane iyi ederdi bizi. Nihayetinde doktor demek para demek. Tabii ki Sayın Validemin birikimi vardı; ama… Ülen burası Türk filmi olur ya. Benim annem, valla kendisi annemdir; seneler boyunca para ne bilmedik; dediğim gibi ihtiyacımız olmadı. Canın tatlı mı istedi bahçe var işte; olmadı mı, ananem şeker ve yufka ekmekle bir şeyler yapardı. Benim annem bana hiç harçlık veremedi. İstemez miydi vermek, elbet isterdi; ama yoktu. Biz de çalmayı öğrendik, annemin bana o kadar sene öğrettiklerine ters olarak; biz de dediğim ben, çoğul kullanınca daha karizmatik oluyor :D. Ya da cinci (bilye) oynardım, baya iyiydim; üttüğüm (yendiğim) adamlara geri satardım o bilyeleri. Bakkaldan daha ucuza satardım; ki benden alsınlar; ahaha serbest piyasa ekonomisi abi, dedeceğim demek ki neeler öğrettiyse bana ölmeden evvel :D. Dahası, insanların meydan okumaya nasıl tepki verdiklerini de öğrenmiştim. 😀 Yaşım mı kaç, 8-11 arası. Epey para kazandım; ama annem tasvip etmezdi bu bilye işini. Birini yendiğinizde, onun canını sıkıyordunuz. Tek sormanız gereken, bir kere daha var mısın? İşte böyle, sadece bu soruyla bir sürü bilye satmışlığım var 😀

Anneme göre yeteneklerimle değil de, şansımla kazanıyordum. Neyse efendiler, bu hatun, o kadar sene üstüne bir tane yeni elbise ya da babıç almadı. Ne mi dedi, okuyup adam olacaksınız, bu biriktirdiklerim hep o günler için.

Tey tey, eğer bizim hayatımızı objektif film yapsalar, annem Aziz olur; bense günahkâr, onu anlamadığım gibi her şeyle ilgili onu suçladım. 🙂

Benim annem, tüm bu hiçliğin ve yokluğun arasında bana hep doğru olmayı öğretmeye çalıştı; hep bunun için uğraştı. Bense hep kızdım ona beni bunlara mahkûm etti diye. Hatta bizim ailemiz niye böyle diye. 11’li yaşlarımda daha kötüsünü gördüm, beni yurda verdiklerinde. Ama annem yine ileriyi düşünmüştü. Yalan yok, bir tane erkek evladını uzaklara göndermek ona zor gelmiş olsa gerek; ama bunları hep okuyayım, adam olayım diye yaptı. O kadar komik ki hikaye: Annem de ben de ayrı yerlerde acı çekiyorduk ve bunların tamamına ilerdeki güzel günler için katlanıyorduk; ama tabii ben çocuk olduğum için ilerdeki güzel günleri bilmiyordum; annemin de bildiğinden şüpheliyim. Sözün özü mü ne güzel insanlar: Bugün ben varsam, aha yalansız söylüyorum; benim annem böyle bir anne olduğu içindir; ki anlamam yıllarımı aldı. Özür dilerim anne seni üzdüğüm zamanlar için, valla…

Bir müzik arası verelim, size azıcık ters gelebilir; ama ben saatlerdir dinliyorum, agalar baya iyi, en azından benim müzik zevkim adına çok iyiler.

Evet arayı verdik. Bu senedeki TBT Seçmeleri’nde ne oldu. Dedim ya, komik bir adamım ben. Bir ortama girdim örneğin, herkes kasım kasılıyor; işte o esnada devreye girerim, şaklabanlıklar yaparım, birilerine laf atarım… Sebebi basit: Hayat bu kadar kasmak için elverişli bir alan değil. O yüzden eğlenin. Senelerdir TBT Seçmeleri’nde kendime böyle bir misyon yükledim.Sıkıntı ne, bu kadar komik olmaya çalıştığınızda yarışmaya konsantre olamıyorsunuz. Sonra mı ne oluyor, takım dışında kalıyorsunuz. Tabii ki bunu komik olmama bağlamıyorum; o kadar iyi çözerken bir adam nasıl dışarda kalır, tabii ki hataları yüzünden. Ama o hatalar işte, benim konsantre olamamamdan kaynaklanıyordu. Bir yerde pusula kayıyor, sonrasında ben, yarışma gibi ciddi ortama geri dönemiyordum. Hoş, emin değillim dönmek istiyor muydum?

Bu sene kendime söz verdim, o kadar komiklik yapmayacaktım; valla o kadar yapmadım. Sadece Ümit abimle goygoy yaptım. Çünkü onun bende yeri ayrıdır, baya ayrıdır. Çok ilginç adamdır, çok zeki bunun yanında hayvan gibi  akıllı adamdır. Dahası, normalde bu kadar zeki ve akıllı adamlar asosyal olur diye bir çıkarım var ya, işte Ümit abim tam tersidir. Her sene de atışırız, goygoy yaparız. Zaten komiklik oradan başlar. Oradan Murat Koz’a sıçrar, artık o anda kim varsa orada 😀 Tarihlerden ne bilmiyorum, ama herhalde 2005-07 olsa gerek, Amerika’dan döndüğüm zamanlar. Ferhat gibi, Ümit abim de İtülüdür, benim olduğum gibi. Ona şunu sormuştum Kadıköy’de, Saray Muhallebicisi’nin önünde, dergiye doğru yürürken: “Abi, ben sizin gibi nasıl olacağım, ne yapmalıyım?” O da bana anlatmıştı. Tey tey…

Nereden nereye, neyse ben yine tam olarak giremedim olaya; bir dahakine…

Öperim güzel insanlar :*